Współczesne przyrodnicze teorie pochodzenia życia przyjmują pogląd, że pojawienie się życia na Ziemi stanowi naturalny proces spontanicznego i stopniowego przekształcania się substancji nieorganicznych i organicznych w materię ożywioną. Badanie rozwoju materii od abiotycznych okresów dziejów Ziemi pozwala stwierdzić postępowy proces wzrostu stopnia jej złożoności, a jest to zgodne z zasadami darwinowskiej teorii ewolucji. W myśl tej teorii życie powstało w powolnym procesie rozwoju, przebiegającym w kilku etapach: 1. abiotyczne tworzenie się prostych związków organicznych węglowych, azotowych, fosforowych, 2. polimeryzacja monomerów w związki wielocząsteczkowe (np. polipeptydy, polisacharydy, polinukleotydy itp. ), 3. synteza i koncentracja makromolekuł w złożone systemy substancji wielkocząsteczkowych, strukturalnie podobnych do białek i kwasów nukleinowych, 4. powstanie z tych systemów makromolekularnych tzw. protobiontów (eobiontów) zdolnych do wykonywania podstawowych funkcji życiowych. Przedbiologiczny rozwój materii odbywał się na poziomie molekularnym w obecności pierwiastków i substancji chemicznych pod wpływem promieniowania ultrafioletowego i kosmicznego, energii z wyładowań atmosferycznych i działań wulkanicznych. Taki rozwój określany jest mianem ewolucji chemicznej i biochemicznej, który trwał przez około 1mld lat, a mógł się zakończyć przed 3,5mld lat temu. Procesy biochemiczne syntezy pierwotnych struktur biologicznych i zapoczątkowanie funkcjonowania protobiontów dokonywały się na drodze ewolucji katalitycznej w obrębie pierwotnego metabolizmu pre - enzymatycznego. Wykrycie czynników i mechanizmów jakie prowadziły do wytworzenia się prostych związków organicznych, przez coraz bardziej złożone aż do pojawienia się najprostszego organizmu odbywało się w oparciu o wyniki i metody różnych nauk (m. in. astronomii, geochemii, biochemii, genetyki). Po wykształceniu się pierwszych istot żywych (protobiontów) rozpoczął się okres ewolucji biologicznej. Teoria chemicznej i biochemicznej ewolucji prowadzącej do powstania życia stanowi podstawę do tworzenia różnorodnych, szczegółowych modeli genezy życia, które podlegają testowaniu empirycznemu i teoretycznemu.
Literatura: Zagadnienia filozoficzne współczesnej nauki. Wstęp do filozofii przyrody - Michał Heller, Mieczysław Lubański, Szczepan W. Ślaga.
Artykuł opracowała Janina Parafiniuk, nauczycielka przyrody.
|